براساس آمارهای رسمی سازمان نظام‌پزشکی، طی ۴ دهه آمار پزشکان زن در حوزه‌های مختلف روند افزایشی داشته و پزشکی زنان در کشور از ظرفیت‌های خوبی برخوردار شده است. در برخی بخش‌ها اعداد تک‌رقمی پزشکان زن ۵۰۰برابر شده؛ به‌عنوان مثال از ۳فوق‌تخصص زنان در سال ۶۲به هزار و ۵۹۹نفر در ۱۴۰۲رسیده‌ایم. دیروز هم حسین قناعتی، رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی تهران گفت تعداد پزشکان زن متخصص در کشور تا پیش از انقلاب حدود ۱۰نفر بود، اما این عدد در حال حاضر نزدیک به ۱۵۰۰نفر است.
توجه ویژه برای تربیت زنان پزشک
البته آمارهای دقیق‌تر در این حوزه را مهری حجت‌دوست، معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی به همشهری اعلام می‌کند. این مسئول با بیان اینکه اکنون در برخی رشته‌ها ظرفیت خوبی را در اختیار داریم، عنوان می‌کند: «تا اوایل انقلاب حتی در شهرهای کوچک از پزشکان خارجی استفاده می‌شد، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی سیاست‌های دولت بر افزایش تربیت دانشجویان پزشکی و سایر رشته‌های وابسته به حوزه سلامت متمرکز شد. این نگرش باعث شده اکنون آمار خوبی درباره پزشکان زن ایجاد شود.» او با بیان اینکه اعتلای جامعه پزشکی در ۴دهه گذشته بررسی شده می‌گوید: «افزایش تعداد زنان پزشک در کشور در مقایسه با گذشته قابل توجه است؛ دلیل آن هم این است که در کشور ما به‌دلیل شرایطی فرهنگی، بسیاری از بانوان تمایل دارند که از سوی پزشک زن معاینه شوند و توجه ویژه ای برای تربیت زنان پزشک وجود داشت.» او ادامه می‌دهد: «در سال ۶۲آمار زنان در بخش پزشکی عمومی یک‌هزار و ۴۶۸نفر بود، اما پس از یک‌دهه این رقم بیش از ۵برابر شد. در سال‌های ۸۲و ۹۲هم به‌ترتیب ما بیش از ۱۶هزار پزشک و بیش از ۳۰هزار پزشک عمومی زن داشتیم.»
برخی رشته‌ها با ظرفیت مناسب
یکی از جالب‌ترین موارد افزایشی در پزشکی زنان، مرتبط با افزایش قابل توجه پزشکان دارای گواهینامه فلوشیپ است. فلوشیپ همان دوره تکمیلی تخصصی است که موجب افزایش سطح علمی پزشکان می‌شود. بررسی آمارهای سازمان نظام‌پزشکی نشان می‌دهد در سال ۶۲تنها یک پزشک زن در کشور این مدرک را داشته، اما در سال ۷۲این تعداد ۸برابر شده و در سال ۸۲به ۱۰۱نفر و در سال ۹۲به ۴۸۰نفر رسیده است. آخرین آمارها هم نشان می‌دهد که جمعیت پزشکان متخصص زن در کشور که این دوره تکمیلی را به پایان رسانده‌اند، بیش از ۱۴۰۰نفر است. البته که در رشته‌های فوق‌تخصصی هم در همان سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب تنها ۳پزشک فوق‌تخصص زن در کل کشور وجود داشته و این عدد در سال ۷۲به ۲۶نفر رسیده است. سال ۸۲پزشکان زن فوق‌تخصص کشور ۲۴۵نفر شدند و در سال ۹۲این عدد به ۷۰۹رسیده است. حالا هم نزدیک به ۱۶۰۰پزشک زن فوق‌تخصص در مراکز درمانی مشغول به فعالیت هستند. معاون فنی و نظارت سازمان نظام پزشکی در این‌باره معتقد است این روند افزایشی آمار زنان پزشک در کشور همچنان ادامه خواهد داشت. او در توضیح بیشتر می‌گوید: «برای پزشک شدن میل و رغبت در زنان ایرانی همچنان وجود دارد و این مسئله در کنکور به‌خوبی قابل مشاهده است. البته این روند برای رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی کمی کم‌رنگ شده و ظرفیت برخی از رشته‌های تخصصی خالی مانده‌است.» او در پاسخ به این سؤال که پزشکان مرد به دلایل معیشتی و سختی کار وارد حوزه‌های تخصصی و فوق‌تخصصی نمی‌شوند و آیا دلایل زنان هم همین است، می‌گوید: «برخی رشته‌ها که دارای اهمیت زیادی هستند، تقاضای کمتری برای آزمون دستیاری دارند. دلایل مختلفی در این‌باره مطرح است و این مشکلات هم برای زنان وجود دارد؛ علاوه بر اینکه تعداد کشیک‌ها و سختی کار در دوره‌های دستیاری هم می‌تواند به‌عنوان مانعی دیگر برای زنان پزشک برای گذراندن دوره‌های دستیاری مطرح باشد.» حجت‌دوست درباره اینکه آمار بانوان پزشک در کدام حوزه‌ها بیشتر است، عنوان می‌کند: «ظرفیت‌های متخصصان در حوزه زنان و زایمان مناسب است، اما در برخی رشته‌ها مثل جراح عمومی کمبود وجود دارد و این در حالی است که بیماران زن نه‌تنها در حوزه زنان و زایمان، بلکه تمایل دارند که در سایر رشته‌های جراحی هم پزشک زن به آنها خدمات ارائه کند.»
مریم سرخوش-روزنامه‌نگار
